Дыктатура вырашыла з новага навучальнага года ўвесці ў школах школьную форму. Мы правялі невялікае апытанне, што пра гэта думаюць простыя людзі — бацькі, самі школьнікі.
Лена, навучэнка старэйшай школы.
Я стаўлюся вельмі дрэнна. Таму што размова ідзе пра дзяцей, павінна быць разнастайнасць, камфорт. А калі заўсёды давядзецца хадзіць у адной форме… Прыйшоў дадому, пасціраў і назаўтра апрануў… Гэта надакучае, насамрэч. Гэта некамфортна. І плюс за гэта трэба аддаваць грошы. Ніхто не спытаў у нас, ці жадаем мы гэтага ці не жадаем. І мы яшчэ за гэта мусім аддаваць грошы? Я не лічу, што гэта правільна. Камусьці ў галаву набрыняла зрабіць гэтую школьную форму і мы яшчэ за яе павінны плаціць? Я да гэтага дрэнна стаўлюся. І такое ж меркаванне ў маёй сястры.
Аня, навучэнка старэйшай школы.
Я лічу, што кожны мае права насіць тое, што захоча. Тое, што яны прымушаюць, гэта проста жах. І галоўнае, яны наогул не думаюць аб чужой думцы. Мае аднакласнікі сказалі, што гэта насіць не будуць, а будуць рабіць як раней, калі ўсе ходзяць у чым жадаюць.
Дар’я, работніца завода, двое дзяцей.
У нас у школе «адзенне дзелавога стылю». У нас кашулі, гальштукі — гэта абавязкова. Але мае дзеці любяць так апранацца. Па мне так нават прасцей, не трэба галаву ламаць, што апрануць, толькі кашулі сцірай ды прас.
Міша, выкладчык, трое дзяцей.
Трызненне поўнае. Калі шчыра, то зараз гэта ўжо нейкае палітычнае рашэнне, а не клопат аб школьніках. Цяпер школьнікі ходзяць, як ім зручна. Нават не ведаю, што будзе, калі нехта прыйдзе без формы. Многія шукаюць варыянт прасцей — значок, гальштук, хустачку на шыю — усё, каб не перагінаць палку. У нас малодшы яшчэ ў сад ходзіць. Сярэдняй што апранем — тое і будзе добра. А старэйшай рамкі школьнага адзення сапраўды б не спадабаліся.
Кацярына, медык, трое дзяцей.
Аб гэтым я ў любым выпадку нічога добрага не думаю. Калі дзеці ходзяць у звычайную дзяржаўную школу, няма чаго прымушаць бацькоў марнавацца на форму. Проста вось няма падстаў. Тым больш яна часцей за ўсё нязручная, непрыгожая, штучная. Ці няхай як мінімум кожнаму школьніку грошы выдаюць, дапаможнік на форму.
Маім дзецям гэтая ідэя не падабаецца. Дзе вы ўвогуле бачылі дзяцей, якім спадабаецца насіць школьную форму? Максімум — футболку з лагатыпам чагосьці, куды яны самі пайшлі і дзе любяць знаходзіцца. Напрыклад, спартовай секцыі. А сучасную школу, аснова якой — прымус, хіба можна любіць?
***
Ідэя надзець на дзяцей любую ўніформу дрэнна пахне ўжо сама па сабе. У чым хадзіць школьнікам у школу — не справа дзяржавы. Гэта асабістая справа школьнікаў і іх бацькоў. Дзяржава павінна будаваць і абсталяваць школы, плаціць настаўнікам нармальныя заробкі і забяспечваць тое ж самае бацькам школьнікаў. А ўжо ў чым хадзіць у школу людзі разбяруцца самі.
Калі адначасова з уніформай дыктатура ўводзіць у школах выкананне гімна, нашпігвае дзённікі афіцыйным сцягам і гербам, якія народ адкінуў два гады таму, а ў падручнікі ўстаўляе сваю прапаганду супраць сапраўдных нацыянальных сімвалаў Пагоні і сцяга БЧБ, то гаворка ідзе не пра эстэтыку, але аб палітычным плане ў сферы школы.
Дыктатура спрабуе «адфарматаваць» грамадства, якое ўзнялося супраць дыктатуры ў 2020 годзе. На дарослае пакаленне ў дыктатуры Лукашэнкі надзеі няма (і гэта аб’ектыўная ацэнка рэальнасці). Таму яна спадзяецца ўзяць рэванш на школьніках.
Спробы дыктатуры ўніфармізаваць дзяцей і нашпігаваць іх каштоўнасцямі дыктатуры заслугоўваюць з боку школьнікаў, бацькоў і настаўнікаў сабатажу і іншага супраціву.